Phát triển theo hướng tương tác là xu hướng kiến trúc trong thời đại 4.0

Kiến trúc sư Nguyễn Phúc Minh – Nhà đồng sáng lập MPN + Partners cho rằng, kiến trúc cần tương tác, thích ứng, không thể tách rời công nghệ.

Theo anh Minh, giống như công nghệ 4.0, kiến trúc cũng có 4 giai đoạn. Trong đó, thời kỳ đầu, con người coi kiến trúc đơn giản là nơi trú ẩn an toàn. Sau này, nền văn minh xuất hiện, kiến trúc chú trọng đến công năng phục vụ cho cuộc sống hàng ngày. Xã hội phát triển, con người có đầy đủ vật chất và sự khắt khe về thẩm mỹ, theo đó, mỗi công trình xây dựng đòi hỏi tính chất riêng. 

Anh đánh giá, hiện nay, kiến trúc đang bước vào giai đoạn 4, cần phát triển theo hướng ”tương tác, thích ứng”, không thể tách rời công nghệ. Sự trải nghiệm của con người thời kỳ này không chỉ là cảm xúc hay ấn tượng về không gian một chiều mà tạo nên một phương trình thích ứng đa chiều theo những mảng thời gian khác nhau trong năm. Do đó, kiến trúc phải như một cơ thể sống, biết phản ứng với khí hậu bên ngoài, bảo vệ người sử dụng một cách tương ứng. 

Vừa qua, dự án ‘Cây thông minh – một cộng đồng tương lai theo trục đứng’ của MPN + Partners vừa nhận giải khuyến khích tại cuộc thi Next Architecture 2018 diễn ra tại Nam Kinh, Trung Quốc. Thuộc top 5 dự án được đánh giá cao nhất trong 100 thiết kế, nhiều chuyên gia nhận xét công trình sẽ đưa trải nghiệm của cộng đồng chung cư lên một xu hướng trải nghiệm và cảm xúc mới.

Ý tưởng bắt nguồn từ ba phần chính của một cây xanh với tán cây trên cùng biểu thị cho cư dân cư trú tại tòa nhà sống trong một môi trường linh hoạt, giàu năng lượng. Thân cây mô phỏng sự bền vững của văn hóa cộng đồng của tòa nhà, còn rễ cây nói đến sự gắn kết của con người. Do đó, thân và rễ phải luôn bền chắc. 

Sự linh hoạt được thể hiện qua sự tương tác thích ứng theo nhu cầu được thể hiện ở việc các mô đun công năng di chuyển và sắp xếp theo mùa. Mỗi mùa các mô đun sẽ ở những vị trí khác nhau để người sử dụng dễ dàng tiếp cận những dịch vụ ưu tiên cho mùa cụ thể nhất. 

“Khi sự thích ứng xảy ra, kiến trúc của tòa nhà thay đổi, không gian sống từ đó đổi theo. Việc này sẽ đem lại sự hứng khởi cho những người sống trong tòa nhà cũng như những khách hàng tới sử dụng các khu vực công cộng. Sự nhàm chán của kiến trúc tĩnh sẽ không còn nữa mà thay vào đó con người luôn được trải nghiệm sự thay đổi ngay trong không gian sống của họ một cách thường xuyên trong một năm”, anh Minh nói. 

Mặt đứng tòa nhà tương tác thích ứng với bức xạ nhiệt, có thể thay đổi góc nghiêng để cung cấp điều kiện thoải mái nhất tới người sử dụng. Mùa hè, chúng đóng vai trò như một lớp chắn để hạn chế ánh sáng trực tiếp của mặt trời vào bên trong. 

Ngược lại, khi mùa đông đến, mặt tiền có thể đón ánh nắng sưởi ấm không gian. Dự án tập trung vào việc tận dụng tối ưu tài nguyên tự nhiên xung quanh tòa nhà. Nước mưa và không khí đều được sử dụng để tạo môi trường sống lý tưởng.

Những nguyên lý này đều được công trình thích ứng tự động tối ưu. Theo đó, nước được tái sử dụng và nước mưa được thu lại vào một bể chứa qua hệ thống lọc nước tự động. Không khí truyền qua các “khối phổi xanh” (hệ thống cơ học, có tác dụng lọc, làm sạch không khí bên ngoài, sau đó truyền khí tươi đến khu vực bên trong). 

MPN + Partners được thành lập năm 2012 với triết lý: “Thiết kế cho con người”. “Theo đó, con người trở thành cốt lõi, kiến trúc sư xem xét cẩn thận từng cá nhân cư trú cho tới lợi ích xã hội trong không gian mà chúng tôi tạo ra. Với sự tích hợp các vật liệu, công nghệ tiên tiến và bền vững tiết kiệm năng lượng, chúng tôi luôn cố gắng nhằm thúc đẩy thiết kế hơn nữa để chạm tới trái tim, xúc cảm của mọi cá nhân”, anh Minh chia sẻ. 

Sau 7 năm, Công ty TNHH Tư vấn thiết kế kiến trúc Mpn + Partners ghi dấu với nhiều giải thưởng thiết kế công trình quốc tế như giải ba với công trình Nhà hàng bên sông Seine (Paris, Pháp), giải ba với dự án Bảo tàng chiến tranh quốc gia (New Delhi, Ấn Độ), giải nhì thiết kế dự án DomestiCity (Atlanta, Mỹ), giải khuyến khích cuộc thi Aquatecture cộng đồng biển do Volzero tổ chức… Ở trong nước công ty đã thiết kế những dự án có quy mô như: khu nghỉ dưỡng cao cấp Nalanda, Long Hải 132ha, Osho Hồ Tràm resort 13ha, khu đô thị Vĩnh Trung 13ha, Oceanami Villas & Beach Club 22ha…

Next Architecture là cuộc thi kiến trúc quốc tế nhằm tìm kiếm vào các giải pháp kiến trúc, thiết kế mới cho thế giới. Năm nay, sự kiện được tổ chức tại Nam Kinh, tỉnh Giang Tô, Trung Quốc với 100 bài dự thi trên toàn cầu nhằm tìm ra ý tưởng trải nghiệm mới cho hệ thống chung cư tại thành phố này trong tương lai.

Ngọc Thi/VNExpress